TIJD VAN TELEVISIE EN COMPUTER

Ontzuiling

Verdeling van de Nederlandse Zuilen

Na 1945 kwam de democratie in Nederland terug en werd Nederland weer een rechtstaat. Extreemrechtse kritiek werd taboe vanwege de nazimisdaden tijdens de oorlog. De samenleving bleef wel verzuild, katholieke, protestantse en socialistische groepen bleven apart. In 1946 werd de PvdA opgericht als progressieve partij die verschillende groepen wilde verenigen, toch stemde iedereen nog vrij verzuild. Tot 1958 zat de PvdA in een regeringscoalitie met de confessionelen, maar vanaf 1959 belandde de PvdA in de oppositie. In de jaren 1960 begon de ontzuiling, mensen gingen vanaf nu minder naar de kerk en stemden meer op nieuwe partijen zoals D66 en de Boerenpartij.

Verdere democratisering

In de jaren 60 en 70 kwamen er veel nieuwe partijen op omdat mensen ontevreden waren over het gebrek aan democratie. De Tweede Kamer werd wel gekozen, maar door de kabinetsformatie bepaalden de confessionele partijen zelf of ze met de PvdA of VVD gingen regeren. Mensen hadden weinig invloed en voelden zich buitengesloten van de politiek. D66 wilde meer democratie, ze wilde een gekozen minister-president en medezeggenschap voor burgers bij belangrijke beslissingen, bijvoorbeeld volgens een referendum (volksstemming). In 1983 werd de grondwet aangepast, klassieke grondrechten, zoals vrijheid van meningsuiting en een verbod op discriminatie, werden uitgebreid. Ook kwamen er sociale grondrechten, zoals recht op werk en bestaanszekerheid. Burgers kregen bijvoorbeeld meer rechten in de verzorgingsstaat.

Grondwet wijziging 1983

Versplintering

De grondwet van 1983 geldt nog steeds, maar de rechten van burgers zijn sindsdien verder versterkt. In 1994 kwam de Algemene wet van gelijke behandeling en in 1999 de Nationale Ombudsman. Door Europese integratie kregen Nederlanders in 2009 ook rechten als EU-burgers via het Handvest van de Grondrechten, met klassieke vrijheidsrechten en sociale grondrechten. De Eurosceptici, vonden dit slecht voor de nationale soevereiniteit. Door die onvrede groeiden nieuwe partijen. Vanaf de jaren 90 werd de Nederlandse politiek versplinterd. Partijen als de SP, de LPF en later de PVV kwamen erbij. In 2017 zaten zelfs 13 partijen in de Tweede Kamer.

Liever kijken dan lezen? Zie hier rechts de uitleg video van MeneerdeWee, om het extra onder de knie te krijgen!

Begrippen:

Euroscepsis: kritiek op de Europese eenwording.
Kabinetsformatie: de vorming van een kabinet na de Tweede Kamerverkiezingen.
Klassieke grondrechten: vrijheidsrechten die burgers beschermen.
Medezeggenschap: inspraak.
Ontzuiling: verdwijning van de zuilen.
Oppositie: partijen die zich tegen de regering verzetten.
Progressief: politiek vooruitstrevend (links)
Regeringscoalitie: partijen die samenwerken in de regering.
Sociale grondrechten: rechten voor het welzijn van burgers.
Taboe: als iets word afgekeurd.
Versplintering: (versnippering) in kleine delen uiteenvallen.

TIJD VAN TELEVISIE EN COMPUTER

Ontzuiling

Verdere democratisering

Versplintering

Begrippen:

Geavanceerde instellingen